vrijdag 11 september 2015

Gehoornde Klaverzuring

Trof vandaag ineens een plantje in mijn tuin aan dat ik niet kende. Na even zoeken blijkt het gehoornde klaverzuring te zijn. Oxalis corniculata var. atropurpurea (met rode bladeren)
Dit is volgens velen echt onkruid, moeilijk te verwijderen etc.
Mijn eerste vraag was, wat kun je er mee doen, waarom staat het in mijn tuin?
Meestal komt een plant niet voor niets in je tuin.



Na wat speuren heb ik toch wat gevonden.
Gehoornde klaverzuring, Engelse yellow procumbent wood sorrel, sleeping beauty, Frans oxalis cornu, Duits Hornsauerklee, Gehörnter Sauerklee of Hornfrüchtiger Sauerklee. De soort met gele bloemen mag men koekoeksbrood noemen met gele bloemen en in het Latijn Trifolium acetosum flore luteo.

De gehoornde klaverzuring is een plantje afkomstig uit Noord-Amerika dat zich in onze streken heeft ingeburgerd, en in tuinen wel eens als 'onkruid' beschouwd wordt omdat het door zijn wortelknolletjes nauwelijks uit te roeien is.
Het is een erg laagblijvend plantje waarvan de vorm met bruinrode blaadjes het meest voorkomt. 
Ondanks zijn status als 'onkruid' kan vooral deze bruinrode vorm een interessante groeier zijn in de voegen van bestrating.

Nuttig
·        gele verfstof (dmv koken van alle delen van de plant)
·        kauwen van blaadjes tegen keelpijn
·        verwijderen van bloed- & roestvlekken dmv klaverzout (oxys = zuur & hali = zout (grieks))
·        klaverzout dmv stukwrijven van blaadjes

Eetbaar
·        alle delen van de plant zijn eetbaar
·        rijk aan vitamine C
·        zurige smaak
·        let op: oxaalzuur ontrekt kalk aan het lichaam; dus geniet met mate
·        oxaalzuur zit ook in rabarber, spinazie, chocolade, peterselie, bieten en zwarte peper
·        Toepassingen: als smaakmaker en als decoratie 
·        salade, soep, limonade
·        wordt recent ook geserveerd in het restaurant

Natuurlijk bevat het net als de inlandse klaverzuring oxaalzuur, maar je zult er niet snel teveel van binnenkrijgen. In India is deze gehoornde klaverzuring een gewilde seizoensgroente. En de blaadjes smaken licht citroenachtig en erg lekker in een salade.
Trouwens ze maken de salade ook gelijk vrolijker, zeker als je er ook wat bloemetje door mengt.
In India trekken ze trouwens thee van de bladeren. Overgiet een handvol blaadjes met kokend water. Laat het 15 minuten staan. Zoet het met wat honing en je hebt een heerlijk  frisse drank.

Volgens Dodaneus: Deze planten bevatten een zuurvocht waaruit zuringzout bereid kan worden wat in huishoudens gebruikt werd om inktvlekken en ijzervlekken uit het wasgoed te verwijderen. Dit is een bijtend middel en als zodanig gevaarlijk, vooral bij kleine kinderen. De frisse en aangenaam zuur smakende bladeren kunnen vergiftigingsverschijnselen oproepen. Die stof grijpt hart en nieren aan. Ook het vee moet het niet eten. Die stof beschermt de planten tegen slakkenvraat.

Symbool van witheid, ziek makend.
Gekookt in melk zou het de dorst lessen en goed voor het hart zijn.
Zo was het gebruik vroeger. (141, 164) ‘Koekoeksbrood is zeer goed tot de kwade vuile verrotte stinkende zweren of zeren van de mond, hoe en op welke manier dat het gebruikt wordt en vooral als men de mond spoelt met het water daar dit kruid in gekookt is.
Hetzelfde kruid is ook goed om de dorst te slissen of laten vergaan en in het kort gezegd kan het al hetzelfde dat zuring kan doen. Deze kruiden zijn goed ingenomen diegene die een zieke en slappe maag hebben want ze drogen en versterken de maag en laten de lust om eten of appetijt weerkomen en laten het braken ophouden’.

Oorlog.
De klaverzuring zou ontsprongen zijn uit het bloed van mannen die in de oorlog gesneuveld waren, vandaar dat ze met bloed doortrokken lijken te zijn. Met witte klaverzuring werden wapens bestreken en daardoor werden die onkwetsbaar, het was een tovermiddel tegen heksen en ander gespuis. In de oorlogsjaren meende men dat een man die een klavertje vier in zijn knoopsgat had, niet in dienst zou hoeven te gaan.

Folklore.
De vierklaver groeit aan de boorden van de hel, daarom zijn die zo zeldzaam en noemt men ze in Frankrijk herbe du diable, een duivelskruid. Het was zeer gevaarlijk om een vierklaver barrevoets te betreden, een man kreeg prompt witte koortsen, was het een vrouw dan was ze door haar man bedrogen.
Het vierblad moet op zondag voor zonsopgang geplukt worden, dan herkent men bij de kerkgang alle heksen in de kerk.


Bron: mijntuin.org; nederlands-dis.nl; volkomen.nl